Làm thế nào để nuôi dưỡng một con người có tư duy độc lập, sâu sắc và sáng tạo?
Tư duy độc lập là khả năng suy nghĩ, phân tích và ra quyết định một cách tự chủ, có thể tham khảo nhưng không phụ thuộc vào ý kiến của người khác. Người có tư duy độc lập có thể đặt ra câu hỏi, tìm kiếm, phân tích, tổng hợp thông tin và có thể tự tin bộc lộ, bảo vệ quan điểm của mình.
Tư duy sâu sắc là khả năng nhìn nhận một vấn đề không chỉ trên bề mặt hay đơn lẻ mà đi vào các tầng lớp sâu hơn, trừu tượng hơn, phức tạp hơn. Người có tư duy sâu sắc có thể xem xét nhiều khía cạnh của một vấn đề, suy ngẫm về các mối liên hệ, về các giả định tiềm ẩn để đưa ra những kết luận có cơ sở vững chắc hơn.
Tư duy sáng tạo là khả năng kết hợp những ý tưởng, thông tin đã có theo những cách thức mới mẻ, độc đáo. Người có tư duy sáng tạo không bị bó buộc trong những mô thức cũ mà cởi mở với những cách tiếp cận mới, mở ra những khả năng chưa từng được khám phá.
Vậy chúng ta có thể rèn luyện những phẩm chất tư duy bậc cao này cho một người từ khi nào?
Câu trả lời có thể bắt đầu ngay từ khi trẻ còn rất nhỏ, khi các em đang trong giai đoạn mầm non. Nghiên cứu về khoa học nhận thức và tâm lý học trẻ em đã cho thấy rằng tiềm năng tư duy của trẻ em đã có sẵn—như một món quà tự nhiên từ quá trình tiến hóa. Trẻ em không phải là tờ giấy trắng mà các em mang trong mình những hạt giống của tư duy bậc cao. Việc của chúng ta là nhận ra, nuôi dưỡng, và giúp những tiềm năng này phát triển.
Tiếp cận Reggio Emilia – được xây dựng dựa trên các trường phái tâm lý học và giáo dục tiến bộ, là một câu trả lời rất đáng để cân nhắc cho những ai mong muốn tạo nên môi môi trường giáo dục thúc đẩy tư duy độc lập, sâu sắc, sáng tạo cho trẻ em. Lời giải đến từ việc: Giáo dục bằng cách lắng nghe (Pedagogy of Listening).
----
Tập 4 của Podcast Chuyện Giáo dục sẽ giới thiệu đến mọi người một vài nét cơ bản về Tiếp cận Giáo dục Reggio Emilia thông qua quyển sách “Mang Reggio Emilia về nhà” (Bản dịch Tiếng Việt có tên Phương Pháp Giáo dục Reggio Emilia) của tác giả Louise Boyd Cadwell.
Cô Louise là một giáo viên người Mỹ đã mang cả gia đình đến thành phố Reggio Emilia xa xôi tại Ý để thực tập, tìm hiểu về ngôi trường Diana – ngôi trường mẫu giáo được đánh giá là tốt nhất thế giới. Sau một thời gian thực tập tại đây, cô quay về Mỹ, mang theo những gì cô đã học tập được và hiện thực hóa tại đất nước của mình.
Podcast sẽ giúp chúng ta hiểu xem: Tiếp cận Reggio Emilia ra đời như thế nào? Trường Diana được thiết kế ra sao? Những giờ học của các em bé ở Reggio Emilia sẽ diễn ra thế nào? Và cốt lõi của tiếp cận Reggio Emilia là gì?
Đây là một tiếp cận chỉ mới hiện diện và bắt đầu lan tỏa ở Việt Nam trong thời gian gần đây. Điều khó khăn là các nguồn thông tin, những khóa đào tạo về Reggio Emilia còn rất nhiều hạn chế cho cả giáo viên và phụ huynh. Do đó, rất mong mọi người sẽ tìm thấy những thông tin hữu ích trong tập Podcast này và có một cái nhìn rõ hơn về một tiếp cận rất hay, rất quan trọng trong lĩnh vực giáo dục.
- Linh Hồ - The Marveller
Tiến sĩ Giáo dục học
Share this post